تعیین ضرایب آرچی در پتروفاسیس های متفاوت سنگ های کربناته، با استفاده از نگارهای انحراف سرعت امواج لرزه ای

Authors

عزت اله کاظم زاده

محید نبی بیدهندی

محمد کرامتی معزآباد

محمد رضا رضایی

کاظم سعادت

abstract

ارزیابی اشباع شدگی هیدروکربن در مخازن نفتی دارای اهمیت زیادی در محاسبات مخازن است. رابطه آرچی یکی از اساسی ترین فرمول های محاسبه اشباع شدگی است، که ضرایب این رابطه در آزمایشگاه تعیین می شود. آرچی این ضرایب را در سنگ های ماسه سنگی به دست آورده و اعداد ثابتی برای این لیتولوژی ارائه داد. اما سنگ های کربناته برخلاف ماسه سنگ ها دارای تنوع زیادی با توجه به نوع بافت و شکل منافذ در لیتولوژی است و چون ضرایب آرچی نیز تحت تاثیرعوامل لیتولوژیکی بالاخص نوع منافذند، در نتیجه ضرایب آرچی بایستی برای انواع گونه های سنگی در کربنات ها به دست آیند. عدم قطعیت در این ضرایب منجر به خطای زیادی در تعیین اشباع شاره ها، به ویژه میزان نفت در جا می شود. یکی از این ضرایب که تحت تأثیر شدید شکل منافذ است، ضریب سیمان شدگی است که عدم قطعیت در آن بیشترین خطا را تولید می کند. در این بررسی با اندازه گیری ضریب مقاومت ویژه سازندی و خواص پتروفیزیکی روی 60 نمونه مغزه ضرایب آرچی (m و a) برای پتروفاسیس های متفاوت با استفاده از مطالعات پتروگرافی و تصاویر ct تعیین شد. همچنین با توجه به وابستگی شدید سرعت های امواج لرزه ای به شکل منافذ، پتروفاسیس های متفاوت با استفاده از نگارهای انحراف سرعت لرزه ای مشخص و ضرایب آرچی برای هر پتروفاسیس تعیین شد. نتایج حاصل نشان می دهند در حالت کلی با افزایش مقادیر انحراف سرعت، مقدار ضریب سیمان شدگی افزایش می یابد. همچنین مقایسه نتایج نشان می دهد که ضرایب همبستگی در پتروفاسیس های حاصل از نگارهای انحراف سرعت لرزه ای، بیشتر از پتروفاسیس های حاصل از مطالعات پتروگرافی مغزه هستند. بنابراین با توجه به این که اطلاعات نگارهای پتروفیزیکی، بیش از اطلاعات پتروگرافی حاصل از مغزه در دسترس است، به کارگیری روش ارائه شده می تواند در تعیین ضرایب آرچی بسیار مفید باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین ضرایب آرچی در پتروفاسیس‌های متفاوت سنگ‌های کربناته، با استفاده از نگارهای انحراف سرعت امواج لرزه‌ای

ارزیابی اشباع شدگی هیدروکربن در مخازن نفتی دارای اهمیت زیادی در محاسبات مخازن است. رابطه آرچی یکی از اساسی‌ترین فرمول‌های محاسبه اشباع شدگی است، که ضرایب این رابطه در آزمایشگاه تعیین می‌شود. آرچی این ضرایب را در سنگ‌های ماسه‌سنگی به‌دست آورده و اعداد ثابتی برای این لیتولوژی ارائه داد. اما سنگ‌های کربناته برخلاف ماسه‌سنگ‌ها دارای تنوع زیادی با توجه به نوع بافت و شکل منافذ در لیتولوژی است و چون ض...

full text

تاثیر شکل هندسی منافذ بر سرعت امواج لرزه ای در سنگ های کربناته مخازن هیدروکربوری

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر شکل هندسی منافذ سنگ های کربناته برسرعت امواج کشسان است. بدین منظور تعداد 41 عدد نمونه استوانه ای (پلاگ) از سنگ های کربناته میادین نفتی در ناحیه جنوب غرب ایران تهیه شد. این نمونه ها برای اندازه گیری سرعت های vp و vs در شرایط خشک و اشباع از آب و در فشارهای متفاوت، خصوصاً فشار مخزن آماده شدند. همچنین آزمایش های پراش پرتو ایکس ((xrd و بررسی مقاطع نازک میکروسکوپی نیز جهت ...

full text

سرعت امواج لرزه ای در منطقه شبکه لرزه نگاری تهران

اطلاع داشتن از مقادیر سرعت امواج لرزه ای مثل امواج p و s در تعیین مکان رخدادهای لرزه ای نقش اساسی دارد و مقادیر سرعت ها یا نسبت آنها به صورت مدل سرعتی به طور مستقیم در تعیین مکان زمین لرزه و زمان وقوع آن تاثیر دارد. همچنین تغییر در نسبت vp/vs یک ناحیه می تواند با تغییر میدان تنش حاکم بر ناحیه و لرزه خیزی ناحیه مرتبط باشد. لذا دانستن سرعت فازهای گوناگون امواج لرزه ای و یا نسبت سرعت آنها مورد توج...

full text

تعیین سرعت امواج لرزه ای و مدل سرعتی پوسته فوقانی در ناحیه شبکه لرزه نگاری شیراز

کشور ایران در میان دو صفحه سنگ سپهری (لیتوسفری) اوراسیا و عربستان قرار دارد که با آهنگی حدود mm/yr 25 هم گرا می شوند. کوتاه‏شدگی ناشی از این هم گرایی با فرورانش در مکران، چین خوردگی و گسلش تراستی در کمربند کوهستانی زاگرس در جنوب، البرز و کپه داغ در شمال و نیز با لغزش در تعدادی گسل های امتداد‏‏لغز مهم (اغلب با روند شمال-جنوب) در ایران مرکزی، آشکار می شود. همین طور صفحه ایران یک ناحیه پهناور فشار...

full text

بررسی تاثیر بافت سنگ در خصوصیات مهندسی سنگ های کربناته

امروزه بافت سنگ به وسیله مطالعه مقاطع نازک میکروسکوپی و سیستم­های اندازه­گیری تصویر، کمی سازی می­شود. یکی از اهداف اصلی کمی­سازی بافت سنگ، بررسی ارتباط ویژگی­های بافتی و فابریک سنگ با خصوصیات مهندسی آن است. روش ضریب بافت (Texture coefficient) یکی از روش­های کمی­سازی بافت سنگ است. در این روش با استفاده از توصیف پارامترهای شکل دانه­ها، دایره­ای بودن، کشیدگی، جهت­گیری و چگالی فشردگی دانه­ها، بافت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فیزیک زمین و فضا

Publisher: موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

ISSN 8647-1025

volume 33

issue 1 2007

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023